Karşılaşılan Sorunlar
Tedavinin iptal edilmesi:
Hastaların tedaviye beklenen yanıtı vermemesi, yeterli sayıda follikül gelişmemesi veya aşırı yumurtalık yanıtı gibi durumlarda tedavi iptal edilebilir.
Yumurta bulunamaması:
Özellikle yaşı ileri ve yumurtalık rezervi düşük kadınlarda folliküller yeterli büyüklüğe ulaşmasına karşın yumurta toplama işlemi sırasında hiç yumurta bulunamayabilir.
Döllenmenin olmaması:
Yumurta ve spermler normal olmasına karşın bazı yumurtalarda döllenme gerçekleşmeyebilir. Meni spermi kullanıldığında döllenme oranı % 75 civarındadır; bu oran TESE sperminde %55-60 civarındadır. Özellikle olgun yumurta sayısı az olan olgularda döllenme olmamasına bağlı hasta embriyo transferine ulaşamayabilir.
Transfer zorluğu:
Çok nadiren kadının genital organlarının anatomik yapısı nedeniyle transfer çok zor olabilir. Bu gibi durumlarda gebelik şansı düşmektedir.
Sperm bulunamaması:
TESE uygulanan hastaların % 45-50’inda sperm bulunamaz ve tedavi iptal edilmek zorunda kalınır.
Gebelik testi öncesi kanama:
Test gününden önce kanaması olanlarda gebelik şansı düşmekle birlikte gebelik olmadığı anlamına gelmez.
Ovarian Hiperstimülasyon sendromu (Aşırı Uyarım Sendromu; OHSS)
OHSS tüp bebek tedavisinin en önemli komplikasyonudur. Genellikle polikistik over sendromlu kadınlarda ortaya çıkar. Şiddetli formunun oluşma olasılığı % 1-3 civarındadır. Yumurtalıkları uyarmak amacı ile kullanılan ilaçlara aşırı cevap alınması sendromuna zemin hazırlar. Yumurtalıkların uyarılması sırasında kabul edilebilecek sayıda yumurta uyarılması ile aşırı uyarılma arasında ince bir çizgi vardır. Her zaman doz ayarlaması mümkün değildir. Aşırı uyarılma olduğu zaman yumurtalık uyarıcı ilaçların dozunun azaltılması ve gerektiğinde bir gün veya daha uzun bir süre ilaç verilmemesi sonucunda estrojenin aşırı yükselmesini engellenir. Sendrom yumurtaların toplanması öncesindeki hCG enjeksiyonu (Pregnyl, Profazi, Choragon, Ovitrelle) verilmediği durumlarda ortaya çıkmaz. Gebelik oluşması sendromun daha şiddetli gelişmesine neden olur.
Başlıca belirtileri:
Yumurtalık boyutlarında artma
Karın ağrısı, şişkinlik hissi, nefes darlığı, idrar miktarında azalma
Karın boşluğunda sıvı toplanması
Pıhtılaşma bozuklukları
Göğüs boşluğunda sıvı toplanması
Sendromun engellenmesi:
Yumurta toplama işlemi iptal edilebilir ve bu durumda hastalık tablosu gelişmez. Yumurta toplam işleminin iptali istenmediği durumda ise, çatlatıcı iğne gününden itibaren Dostinex tedavisi (8 gün, günde 1 tablet ağızdan) planlanabilir.
Tedavi:
Sendromun hafif olan şeklinde hastaneye yatış gerekmez. Tuz ve sıvı kısıtlaması önerilir. Günlük kilo ve karın çevresi ölçümleri önemlidir. Karın çevresinde bir günde 3 cm daha fazla artış olması, vücut ağırlığının bir günde 2 kg dan fazla artması, idrar miktarında azalma, nefes darlığı gibi yakınmaların ortaya çıkması durumunda doktora haber verilmelidir.
Sendromun şiddetli olması durumunda hastaneye yatarak tedavi gerekir. Bu sırada serum verilmesi ve karında biriken sıvının iğne ile boşaltılması (parasentez) hastalığın seyrini iyi yöne doğru çevirir. Bazı durumlarda hastanede kalış süresi 2-3 haftaya kadar uzayabilir. Bu dönemde 10-15 defa parasentez yapılması gereken olgular bildirilmiştir.
Sendrom gebe kalmayan kadınlarda kısa süre içinde geriler. Ancak gebe kadınlarda süreç uzayabilir.